Moleküler Genetik

Moleküler genetik, DNA ve RNA düzeyinde genlerin yapısını, işlevini ve genetik varyasyonları inceleyen bir genetik bilim alanıdır. Hem doğum öncesi (prenatal) hem doğum sonrası (postnatal) dönemde kalıtsal ve edinilmiş genetik değişimlerin değerlendirilmesine olanak sağlar. Bu yöntemler, belirli bir gen veya kısa DNA bölgeleri üzerinde yapılan hassas moleküler analizlerle genetik bozuklukların araştırılmasına katkı sunar.

Toplumda genetik bilincinin artması ve kalıtsal hastalıkların daha iyi anlaşılması, moleküler genetik testlerin klinik uygulamalardaki önemini artırmıştır. Prenatal tanı süreçleri, ailesel kanser risk değerlendirmeleri, nörolojik bozuklukların araştırılması ve bazı malignitelerin moleküler özelliklerinin incelenmesi bu alandaki başlıca kullanım alanlarıdır. Moleküler genetik analizler tedavi amacı taşımaz, yalnızca tanısal ve klinik değerlendirmeyi destekleyen genetik bilgi sağlar.

Moleküler Genetik Analizlerin Klinik Önemi

Moleküler genetik yöntemler, genetik hastalıkların anlaşılması ve değerlendirilmesinde yüksek doğruluk sağlayan önemli araçlardır. Klinik süreçlerde şu amaçlarla kullanılabilir:

  • Kalıtsal hastalıkların araştırılması
  • Ailesel kanser sendromlarında risk değerlendirmesi
  • Prenatal tanıda belirli gen mutasyonlarının incelenmesi
  • Nörogelişimsel ve nörolojik bozuklukların değerlendirilmesi
  • Bazı hematolojik ve onkolojik hastalıkların moleküler düzeyde incelenmesi

Bu analizler hastalığa özgü genetik değişikliklerin belirlenmesine, risk gruplarının değerlendirilmesine ve klinik yönetimin desteklenmesine yardımcı olabilir.

Uygulanan Yöntemler

Moleküler genetik laboratuvarlarında klinik değerlendirmeyi desteklemek amacıyla çeşitli DNA ve RNA temelli analiz teknikleri kullanılabilir. Bunlar arasında:

  • DNA Dizileme: Hedeflenen gen bölgelerindeki nükleotid dizisini incelemek için kullanılan Sanger dizileme yöntemidir.
  • Fragman Analizi: Mikrosatellit bölgeleri ve delesyon/duplikasyon gibi uzunluk farkına dayalı genetik değişimlerin değerlendirilmesini sağlar.
  • Yeni Nesil Dizileme (NGS): Aynı anda çok sayıda gen bölgesinin analizine olanak tanıyan yüksek verimli dizileme teknolojisidir.
  • Real-Time PCR: Belirli genetik varyantların hızlı ve kantitatif değerlendirilmesini sağlayan duyarlı bir moleküler analiz yöntemidir.

Kullanılacak yönteme klinik durumun özelliklerine göre ilgili uzman hekim karar verir.

Sıkça Sorulan Sorular

Moleküler genetik testlerin uygulanmasına kim karar verir?2025-11-20T10:16:40+03:00

Testin gerekli olup olmadığına, klinik değerlendirme doğrultusunda ilgili uzman hekim karar verir.

Yeni nesil dizileme (NGS) ne sağlar?2025-11-20T10:15:40+03:00

Birden fazla gen bölgesinin aynı anda yüksek hassasiyetle incelenmesini sağlar. Böylece daha geniş çaplı genetik değerlendirme yapılabilir.

Bu testler tedavi amacı taşır mı?2025-11-20T10:14:03+03:00

Hayır. Moleküler genetik analizler tanısal süreci destekler; tedavi kararı yalnızca hekim tarafından verilir.

Moleküler genetik testler hangi hastalıklarda değerlendirilebilir?2025-11-20T10:13:37+03:00

Kalıtsal hastalıklar, ailesel kanser sendromları, bazı nörolojik ve nörogelişimsel bozukluklar, prenatal riskler ve bazı hematolojik-onkolojik hastalıklar bu yöntemlerle incelenebilir.

Moleküler genetik hangi amaçla kullanılır?2025-11-20T10:12:59+03:00

Genlerin yapısal ve işlevsel özelliklerini inceleyerek klinik değerlendirmeyi desteklemek, kalıtsal hastalık risklerini belirlemek ve belirli genetik değişimleri araştırmak için kullanılır.

Bu içerik yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Genetik test kararları, sonuçların yorumlanması ve tıbbi planlama mutlaka uzman hekim ve genetik danışman eşliğinde yapılmalıdır.

Son Güncelleme Tarihi: 22.09.2025

Gentan Yayın Kurulu

İlgili Testler

  • SMA Taşıyıcılık Testi

  • Kalıtsal Kanser Panelleri

  • Epilepsi Genetik Paneli
  • Yenidoğan Tarama Paneli

  • Genetik Danışmanlık

Son Güncelleme Tarihi: 22.09.2025

Gentan Yayın Kurulu

Bize Ulaşın

Lütfen İletişim Bilgilerinizi Giriniz

Go to Top